ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ
ARISTON DEFENDER
Ο σχολικός εκφοβισμός, γνωστός και με το διεθνή όρο «bullying», είναι η χρήση βίας μεταξύ μαθητών με σκοπό να προκαλέσει στους άλλους πόνο και ψυχική αναστάτωση. Τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα της ενδοσχολικής βίας εμφανίζεται στη χώρα μας με αυξανόμενη συχνότητα. Ο σχολικός εκφοβισμός εκφράζεται σωματικά, λεκτικά και ψυχολογικά εκβιαστικά, με σοβαρές επιπτώσεις τόσο στη μαθησιακή διαδικασία όσο και στην εξελικτική, συναισθηματική πορεία θυτών και θυμάτων. Όλα τα παιδιά μπορεί να παίξουν κατά καιρούς τον πρώτο ή το δεύτερο ρόλο. Ο θύτης μπορεί να γίνει θύμα κάποιων ισχυρότερων. Το θύμα μπορεί με τη σειρά του, να γίνει θύτης μόλις του δοθεί η ευκαιρία στην αντιπαράθεση με κάποιους ασθενέστερους. Το παρόν ψυχομετρικό τεστ εντοπίζει με ακρίβεια την τάση που έχει ένας μαθητής να παίξει τον ένα ή τον άλλο ρόλο. Πιο συγκεκριμένα, οι παράγοντες που εξετάζονται είναι: α) η σωματική κακοποίηση από την πλευρά του θύματος, β) η κακοποίηση από την πλευρά του θύτη, γ) η λεκτική βία από την πλευρά του θύματος, δ) η λεκτική βία από την πλευρά του θύτη, ε) ο ψυχολογικός εκβιασμός από την πλευρά του θύματος, στ) ο ψυχολογικός εκβιασμός από την πλευρά του θύτη, και ζ) εκτίμηση της αξίας του εκφοβισμού από την πλευρά του ανεξάρτητου κριτή.
Τα παιδιά που γίνονται θύματα σχολικού εκφοβισμού αρχικά νοιώθουν φόβο, απόγνωση και παρουσιάζουν τάσεις φυγής. Αισθάνονται ότι απειλούνται, τρομάζουν, αρνούνται να πάνε στο σχολείο και παρουσιάζουν συμπτώματα σχολικής φοβίας. Μπορεί, επίσης, να γίνουν επιθετικά και νευρικά, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου τα ίδια τα παιδιά-θύματα μπορούν να γίνουν θύτες σε άλλα παιδιά ή στα αδέρφια τους στο σπίτι. Από την άλλη μεριά, οι γονείς συνήθως δεν αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και δηλώνουν άγνοια. Αυτό συμβαίνει γιατί τα θύματα δεν εξομολογούνται το γεγονός του εκφοβισμού.
Ο θύτης είναι ένα παιδί που είτε έχει δεχτεί και το ίδιο από το περιβάλλον του βία είτε είναι πολύ οργισμένο, συνήθως απέναντι σε μέλη της οικογένειάς του, όπου φυσικά δεν μπορεί να εκφράσει με τον ίδιο τρόπο και στην ίδια ένταση το θυμό του. Βασικά χαρακτηριστικά των θυτών είναι τα εξής: θυμώνουν εύκολα, δυσκολεύονται να δεχτούν τη ματαίωση των επιθυμιών τους, εύκολα νοιώθουν ότι οι άλλοι είναι απειλητικοί προς τα ίδια και σε κάθε περίπτωση καταφεύγουν στη βία ή στον εκφοβισμό για να επιλύουν διαφορές, είναι ενεργητικά, επιθετικά και υπερδραστήρια, είναι επιρρεπή σε παραβίαση κανόνων και σε αντικοινωνικές συμπεριφορές, είναι ικανά να ξεφύγουν από δύσκολες καταστάσεις χρησιμοποιώντας δόλο και δεν έχουν ηθικούς ενδοιασμούς ή τύψεις.
Εντοπίζοντας τον κίνδυνο που ελλοχεύει, προλαμβάνονται τα φαινόμενα βίας, μελετώνται οι ψυχικοί παράγοντες που ευνοούν τέτοιου είδους συμπεριφορές και τα ευρήματα αξιοποιούνται προς όφελος του ατόμου και της κοινωνίας, είναι ιδιαίτερα σημαντική η πρόληψη τέτοιων φαινομένων στη σχολική κοινότητα καθώς το σχολείο οφείλει να λειτουργεί ως έδαφος συναισθηματικής ασφάλειας των μαθητών και προαγωγής της μάθησης και της παιδείας.
Η μεθοδολογία μας βασίζεται σε εδραιωμένα ψυχομετρικά μοντέλα, στη διεθνή βιβλιογραφία και στα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών.